دیوار برلین در آگوست 1961 ساخته و در نوامبر 1989 برچیده شد که همچنان نماد قدرتمند جنگ سرد است که در اصل برای جلوگیری از فرار مردم از برلین شرقی به برلین غربی ساخته شد. اما زمانی که آلمان شرقی، اعلام کرد که شهروندانش میتوانند برای اولین بار از آن عبور کنند، هزاران نفر با کلنگ و چکش جمع شدند تا آن را پایین بیاورند. همچنین، بنای یادبود دیوار برلین که 1.4 کیلومتر در ادامه نوار مرزی سابق در خیابان برناوئر امتداد دارد، یکی از پربازدیدترین مکانهای برلین است که هر ساله بیش از یک میلیون نفر برای دیدن آخرین تکههای این دیوار به این شهر میآیند.
از سال 1997، جامعه تلاش کرده است تا فضاها و ساختارهای پنهان برلین را به روی عموم باز کند. دیواری که زمانی یک شهر را تقسیم میکرد، به یکی از جذابترین جاذبهها تبدیل شده است و سالانه میلیونها گردشگر را از سراسر جهان در سفر به اروپا و آلمان به خود جذب میکند. بدون شک، دیوار برلین سؤالات زیادی را ایجاد میکند:
دیوار برلین کجاست؟
زندگی در هر طرف دیوار چگونه بوده است؟
جدا شدن برلینیها از یکدیگر چگونه بود؟
پس با راهنمای بازدید از دیوار برلین همراه شوید تا شما را با این موضوعات آشنا کنیم.
تاریخچه دیوار برلین آلمان
پس از جنگ جهانی دوم، برلین به چهار بخش آمریکایی، بریتانیایی، فرانسوی و شوروی تقسیم شد. منطقه شوروی متعلق به DDR (آلمان شرقی یا جمهوری دموکراتیک آلمان) بود، در حالی که بقیه شهر به FRG (آلمان غربی یا جمهوری فدرال آلمان) تعلق داشت.
در سال 1961 شوروی تصمیم گرفت که مهاجرت از شرق به آلمان غربی متوقف شود و در شب 12-13 اوت 1961 دیوار برلین را برافراشتند. بر این اساس، بسیاری از مردم برلین شرقی که در برلین غربی کار میکردند، شغل خود را از دست دادند. مردم برلین غربی میتوانستند به دیدار خانوادههای خود در بخش شرقی شهر ادامه دهند، در حالی که کسانی که در بخش شرقی زندگی میکردند، فقط میتوانستند در موقعیتهای خاص مانند مراسم تشییع جنازه یکی از اعضای خانواده به برلین غربی بروند. افراد زیادی سعی کردند از دیوار بالا و به طرف دیگر بروند که فقط تعداد کمی از آنها موفق شدند. ساخت دیوار برلین در آلمان، نمادی از تقسیم جهان به دو بخش سرمایهداری و سوسیالیستی و سقوط آن، نشاندهنده پایان اتحاد جماهیر شوروی بود.
دلخراشترین قسمت دیوار، بخشی بود که شهر را جدا میکرد. این «نوار مرگ» بین دو طرف شرقی و غربی وجود داشت. نگهبانان مسلح، تختههای میخی و سایر موانع وجود داشت تا مردم نتوانند به آن طرف دیوار روند. اکنون، مکانیسمهای مورد استفاده برای تقسیمبندی مذکور در بنای یادبود دیوار برلین و در موزه نزدیک Mauerpark به نمایش گذاشته شده است.
بیشتر بخوانید: جاذبه فرایبورگ | با جاهای دیدنی شهر فرایبورگ آلمان آشنا شوید
زندگی پشت دیوار برلین آلمان
در برلین غربی، دیوار برلین اغلب به عنوان "دیوار شرم" نامیده میشد و به تحریک احساسات شورش و بیان خلاقانه در بسیاری از جوانان شهر کمک میکرد. به ویژه در منطقه کروزبرگ، جایی که جنبشهای ضدفرهنگی شدید آنجا ظهور کردند. ناگفته نماند که بخش غربی دیوار، کاملا با گرافیتی پوشانده شده بود.
دانشگاه آزاد برلین برای پر کردن خلاء دانشگاه هومبولت ایجاد شد که در برلین شرقی قرنطینه شده بود. جنگل Kürfurstendamm و Grunewald مانند قبل از جنگ جهانی دوم، جزو مراکز مهم تجارت و تفریح باقی ماندند. حتی رویدادهایی مانند ماراتن برلین به سادگی بخش شرقی شهر را از مسیر حذف کردند. به طور کلی، زندگی در سمت غرب مانند سایر نقاط جهان غرب تقریبا با گرایش سرمایهداری ادامه یافت. اما دیوار همیشه یادآور شکنندگی چنین آزادیهایی و وابستگی غرب به دیگر کشورهای متحد بوده است.
در همین حال، مطابق با راهنمای بازدید از دیوار برلین در سمت شرق آن، قطعا همهچیز متفاوت بود. از سبک لباس پوشیدن گرفته تا اتومبیلهایی که سوار میشدند. محصولات مصرفی اغلب در عرضه متناقض بودند، به ویژه کالاهایی که از کشورهای خارجی وارد میشدند.
ساختمانها، یکنواخت و با تکنیکهای معماری شوروی ساخته شده بودند. همهچیز خاکستری بود، زیرا خانهها و مشاغل هرگز رنگ نمیشدند. تبلیغاتی وجود داشت که در این زمان، شروع به نفوذ در فرهنگ غرب کرده بود، در حالی که مردم برلین غربی بیشتر به فرهنگ هیپی علاقهمند بودند؛ برلینیهای شرقی بورژوازی نسلهای پیشین را به عنوان تضاد هویت پرولتری GDR خود میدانستند. از بسیاری جهات، برلین شرقی عقبمانده تلقی میشد.
با این حال، مزایایی برای زندگی در شرق وجود داشت. به طور مثال نگرانیهای گسترده در مورد پول که اکثر مردم در جوامع سرمایهداری احساس میکنند، اساسا در شرق وجود نداشت. مثلا مسکن و آموزش یارانه، بسیار ارزان و زندگی را بیدغدغهتر کرده بود. برابری جنسیتی در محل کار وجود داشت و افزایش حضور پلیس، احساس امنیت را برای بسیاری از مردم به ارمغان آورده بود.
مکانهایی که در دیوار برلین باید بازدید کرد
- قبرستان قدیمی سنت هدویگ
تقریبا بخش 15 متری نسخه نهایی دیوار برلین، پس از ساخت آن به عنوان "دیوار مرزی 75" شناخته شد. در امتداد لبه شمالی قبرستان سنت هدویگ، قدیمیترین گورستان کاتولیک برلین دیده میشود. این بخش از دیوارف تحت حفاظت تاریخی است و در امتداد به اصطلاح "پلهای لیزن" قرار دارد که زمانی از میان مرز برلین غربی و شرقی عبور میکرد.
- پل Böse
گذرگاه مرزی Bornholmer Straße، در انتهای شرقی این پل، اولین گذرگاهی بود که هنگام باز شدن مرزها در شب 9 نوامبر 1989 باز شد. بیش از 100 درخت گیلاس ژاپنی در Mauerweg (مسیر دیوار) در اینجا قرار دارند. از آنجایی که روند اتحاد آلمان به طور گسترده در ژاپن دنبال شد، این درختان، هدیه و نشانهای از همدردی در سال 1990 بودند.
- ایست بازرسی چارلی
آمریکاییها سه گذرگاه مرزی در برلین را کنترل کردند. مشهورترین آنها Checkpoint Charlie است که نام آن برگرفته از سومین حرف الفبای املای بینالمللی (آلفا، براوو، چارلی...) است. آخرین قسمت از دیوار داخلی نه چندان دور از موزه و در گوشه Schützenstraße و Friedrichstraße قرار دارد.
- گالری سمت شرق
طولانیترین بخش موجود از دیوار به طول 1.3 کیلومتر در امتداد رودخانه اسپری قرار گرفته است. در سال 1990، پس از پایان کار دیوار، ضلع شرقی آن توسط 118 هنرمند از 21 کشور نقاشی شد که منجر به طولانیترین گالری در فضای باز جهان گردید.
- یادبود دیوار برلین
در طول سالهای تقسیم برلین، دیوار برلین در امتداد لبه جنوبی خیابان برنائر قرار داشت. در حال حاضر، بخشی از این نوار مرزی سابق به همراه برج دیدهبانی دارای یک نمایشگاه در فضای باز است که مطالب صوتی و تصویری تاریخی و همچنین یک مرکز بازدیدکننده با فیلمها و یک برج تماشا را به نمایش میگذارد.
- دریاچه Gutspark Groß Glienicke
Groß-Glienicker See یک دریاچه شنای محبوب به دلیل آب شفاف است. در طول سالهایی که شهر تقسیم شد، این لذت منحصرا برای برلینیهای غربی در دسترس بود: مرز بین شرق و غرب درست از وسط دریاچه میگذشت و با شناورها مشخص میشد. استحکامات دیوار برلین آلمان در ساحل دریاچه ساخته شده است که بقایای آن را میتوان در پارک دید.
7 . Puschkinallee/Schlesischer Busch
مطابق با راهنمای بازدید از دیوار برلین، تاسیسات مرزی آلمان شرقی زمانی به موازات کانال فلوتگرابن قرار گرفته بود. این نوار مرزی سابق بین ترپتو و کروزبرگ، اکنون به یک منطقه سبز در طول فلاتگرابن تبدیل شده است. برج دیدهبان Schlesischer Busch نیز باقی مانده و اکنون میزبان مجموعهای از نمایشگاههای متغیر است.
بیشتر بخوانید: جاذبه نورنبرگ | شهر هنر و فرهنگ در کشور آلمان
8. Potsdamer Platz
آخرین بخشهای اصلی دیوار در Potsdamer Platz و Stresemannstraße در سال 2008 تخریب شد. شش بخش دیگر نیز بعدا مقابل ورودی ایستگاه Potsdamer Platz ساخته شد
9. توپوگرافی وحشت
مرز بین برلین میته (برلین شرقی سابق) و کروزبرگ (برلین غربی سابق) حدود 200 متر در امتداد خیابان Niederkirchnersse است. اکنون در پشت آنچه از دیوار باقی مانده است، نمایشگاه دائمی توپوگرافی ترور در محل مهمترین نهادهای دستگاه ترور و آزار نازیها بین سالهای 1933 و 1945 قرار دارد.
نكات پاياني
بازدید از دیوار برلین، که جزو بهترین جاذبههای گردشگری برلین محسوب میشود، براي همگان، امكانپذير و پذیرای میلیونها گردشگر است. برای مثال، گالری ایست ساید در فردریششاین یکی از بهترین مکانها برای دیدن دیوار است که اکنون با نقاشیهای دیواری و گرافیتی پوشانده شده است.
متن دیدگاه
نظرات